Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010

Δημήτρης Ε. Σολδάτος, Χ(ε)ίλια δίστιχα




Πάγκαλον εστ’ επίγραμμα τό δίστιχον.ήν δέ παρέλθης
τούς τρείς,ραψωδείς,κουκ επίγραμμα λέγεις.

Το δίστιχο επίγραμμα,του κάλλους η ευλογία.
Τρεις στίχοι, επίγραμμα; Όχι δα-μάλλον, μια ραψωδία…

Παλατινή Ανθολογία, Κύριλλος, IX 369



Όταν ο ποιητής της Παλατινής Ανθολογίας απέρριπτε τα τρίστιχα ποιήματα χαρακτηρίζοντάς τα «ραψωδίες», σύστηνε, με μια ποιητική υπερβολή, το «χρυσό κανόνα» του επιγραμματικού λόγου, τη «βασική μονάδα» της ποιητικής λειτουργίας: το δίστιχο.

Με ιστορία πλούσια λοιπόν (βλ. Παλατινή Ανθολογία, Κρητική λογοτεχνική σχολή, δημοτική ποίηση, μαντινάδες κτλ.) το δίστιχο κατάφερε να επιβιώσει ως τις μέρες μας χάρη στα ακαριαία και καίρια πλήγματα που κατάφερε στο μυαλό του αναγνώστη-ακροατή του, στην περιεκτική του δυναμική, στην ποιητική του αυτονομία, στο τέλειο κλειστό σύμπαν που περιείχε μέσα στην απειροελάχιστή του φόρμα και αποκάλυπτε στον αποδέκτη του.


Με το βιβλίο του «1000 – ή χε(ί)λια –δίστιχα», ο Δημήτρης Σολδάτος επιχειρεί μιαν αναμόχλευση αυτής της ποιητικής παράδοσης, σε μια προσπάθεια συνέχειας αλλά και ρήξης μαζί της, θέτοντάς την στην υπηρεσία της ανωτάτης αρχής του κόσμου: του Έρωτα.


Η πρώτη ερωτική Πύλη εισόδου στον Άλλον, τα χείλη, μετατρέπονται σε πύλη εισόδου στο χώρο της δικής του ποίησης. Τα χείλη μετασχηματίζονται στο νοητό άξονα γύρω από τον οποίον γυρνούν τα πάντα. Ένας ολόκληρος κόσμος επιστρατεύεται για να υπηρετήσει εκείνο που τον νοηματοδοτεί…Η θάλασσα, τα δέντρα, η γη, ο ουρανός, τ' άψυχα και τα έμψυχα, μα προπαντός ο άνθρωπος με τα έργα τέχνης του, το σύμπαν όλο γίνεται το υλικό που χειρίζεται ο ποιητής για να φτάσει στον ακατόρθωτο στόχο: να σαρκώσει με το λόγο δυο χείλη, για να τα φιλήσει…


Η εξ-άντληση τόσων φυσικών και πνευματικών πόρων και η μεταμόσχευσή τους στα "σπλάχνα" των διστίχων, παρατείνει την ερωτική διέγερση και διεγείρει την ποιητική φαντασία...


Αξιοσημείωτο είναι πως απ’ το εξώφυλλο του βιβλίου ακόμη, φανερώνεται η τριπλή παιγνιώδης φύση του τίτλου:

Γιατί ο τίτλος λειτουργεί πολλαπλά, ως:

α) οπτικό ποίημα ( τα τρία μηδενικά του αριθμού 1000 ως χείλια)

β) ακουστικό λογοπαίγνιο ( χε(ί)λια δίστιχα)

γ) σύνθεση δύο αντιθέτων - συνύπαρξη του ποιητικού μινιμαλισμόυ (δίστιχα) με τον ποσοτικό μαξιμαλισμό (χίλια).

Όσο κι αν το υλικό που συγκεντρώθηκε στο βιβλίο αυτό φαντάζει άναρχο και χαώδες, ο προσεχτικός αναγνώστης θα μπορέσει να διακρίνει ένα βασικό σκελετό, με πρόλογο, επιμέρους θεματικές ενότητες κι επίλογο.


Η ανάγνωση του βιβλίου οδηγεί ασυναίσθητα τον υποψιασμένο αναγνώστη στο εγχείρημα να «γράψει» κι εκείνος το δικό του δίστιχο για τα χείλη…, να δοκιμάσει τη δική του "ποιητική", επηρεασμένος από τη φαινομενική ευκολία των διστίχων του βιβλίου. Και στο αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειάς του, είναι που θα συναισθανθεί το δύσκολο εγχείρημα του Δημήτρη Σολδάτου.

Γιατί τα «Χ(ε)ίλια δίστιχα», ένα ποσοτικό στοίχημα- ποιητικός άθλος, δεν κερδίζεται διεκπεραιωτικά, αλλά με υψηλό ποιητικό γούστο και απαράμιλλη καλαισθησία. Ένα τυχαίο άνοιγμα του βιβλίου σε οποιαδήποτε σελίδα του θα σας πείσει περί αυτού.


Το βιβλίο, έτσι μικρό και κομψό που είναι, μα και σε συνάρτηση με το "λυτρωτικό" περιεχόμενό του, αποκτά τα χαρακτηριστικά μιας κιβωτού του Έρωτα, που διασώζει το νόημα του κόσμου ακόμη κι όταν εκείνος βουλιάζει…


*Για περισσότερα, μπορείτε να επισκεφθείτε τη σελίδα: http://1000dis.blogspot.com/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου